Rahat ve yaratıcı bir ofis tasarımı için ipuçları
Ofis mekanları evlerden sonra gelen, günümüzün ve dolayısı ile hayatımızın büyük bir bölümünü geçirdiğimiz önemli mekanlardandır. Bu nedenle ofisimizin tasarımı ve düzeni çok önemlidir. Tasarımcılar, ofis tasarımını tüm yönleriyle ele alıyor ve bizlere önerilerde bulunuyor. Tasarım İçin Bir Program Hazırlayın Ofis tasarımı yapılırken, ilk önce işyeri için gerekli olan ihtiyaçları tanımlayan detaylı bir program hazırlanmalıdır. Ardından bu bölümlerin plan üzerinde yerleşim detayları kesinleştirilmelidir. Bu aşamada çalışanların bulunduğu bölüm tasarımcıya bağlı olarak, çok farklı şekillerde planlanabilir. Burada önemli olan ofisteki işin gün içerisindeki hareket durumudur.
Birimlere Göre Tasarım
Kurumsallaşmış büyük şirketlerden örnek verecek olursak, pazarlama birimi için açık plan tipi uygun olurken, Ar-Ge gibi sessizlik gerektiren birimlerin daha ayrı bölümlerde konumlandırılmış olması büyük önem taşıyor. Bunun yanında önemli hususlardan bir diğeri ise idari bölümdür. Buranın diğer birimlerden ayrı olarak planlanıp tasarlanması gerekiyor. Mesela müdür odasının hemen yanına, sekreter bölümünün yapılması gibi. Yine bunun yanında genel müdür yardımcısı, muhasebe ve personel müdürlüğü gibi bölümler bu alanlara yakın konumlandırılmak zorundadır. Bu şekilde bir planlama yapıldığı taktirde, ilgili kişilerin rahat iletişim kurması ve iş akışı yönünden hızlı bir sirkülasyon sağlayacağı kesindir.
Hangi Birime Hangi Mobilya?
Planlama işlemleri bittikten sonra, son olarak plan üzerinden 'hangi birimin, ne tür mobilyaya ihtiyacı var' gibi problemlerin çözülme aşamasına geçilmelidir. Dikkatinizi çekerim bu konu için problem olarak bahsediyorum. Çünkü gerçekten mobilya seçimi büyük problemdir. Mutlaka herkes bu konuda takılıp kalıyor. Dolayısı ile çok iyi bir şekilde tasarlanıp, iyi bir seçim ve yerleştirme düzeni yapılması gerekiyor. Bence ofislerdeki en önemli mobilya, çalışan kişinin performansını büyük ölçüde etkileyen çalışma masasıdır.
Çalışma Masası ve Evrak Dolabı
İdeal standarda sahip bir çalışma masasının uzunluğu 160-210 cm arasında ve derinliği ise 75-115 cm arasında olmalıdır. Masada çalışan bir kişinin arkasında duvar veya bölücü ya da buna benzer başka bir malzeme kullanılmak isteniyor zaman zaman. Bu tür bir uygulama yapmak için, masa ile bu yer arasındaki mesafe en az 106 cm olmalıdır. Her çalışan personelin masası için, birer çekmece ünitesi mutlaka tasarlanmalıdır. Bu çekmece ünitesinin tekerlekli ve masanın altına rahatça girebilecek şekilde tasarlanması, rahat kullanım açısından büyük önem taşıyor. Ofise gelen ziyaretçilerin oturmaları için masa önüne ya da yanlara koltuk koymak isteyebilirsiniz. Bu koltuklar çalışana dönük bir şekilde yerleştirilmek istenirse oturan kişinin ayaklarının rahat etmesi için koltuk ile masa arasındaki mesafe 25 cm ve daha yukarı olabilir. Ofislerde kullanılacak evrak dolaplarının raf yüksekleri bayanlar için 175 cm, erkekler için ise 183 cm olmalıdır. Dolap alt ve üst bölüm şeklinde ayrı parçalar halinde yapılacak ise, alt bölüm için yerden yüksekliği 71-76 cm arasında, derinliği ise 45-60 cm arasında olmalıdır. Çekmeceli evrak dolaplarının yüksekliği ise maksimum 145 cm olmalıdır. Bu tür dolaplardan herhangi biri çalışan kişinin arkasına konumlandırılacak ise, hem rahat hareket sağlanabilmesi hem de oturur pozisyonda evraklara erişilebilmesi için dolap ile masa arasında 106 cm mesafe bırakılmalıdır.
Çalışma Masalarının Arasındaki Mesafe
Ofislerdeki ortak çalışma alanlarında iki kişi sırt sırta gelecek biçimde yerleşim yapılabilir. Bu tür bir durum için masalar arası mesafe 150-200 cm olabilir. Eğer masalar çalışanların karşılıklı olacakları biçimde yerleştirilmek istenirse arada sirkülasyon alanı dahil, masaların birbirine uzaklığı 120 ile 147 cm olmalıdır. Buna ek olarak son zamanlarda birçok ofiste, dört ya da beş kişinin bir arada çalıştığı yonca masalar kullanılıyor. Bu masanın tercih sebebi, fazla alan kaplamadığından dolayı ve birden fazla personelin bir arada rahatça çalışabilmesini sağladığı içindir.
Toplantı Odası
Ofislerde kullanılan toplantı masalarının en az üç kişi kullanacak şekilde tasarlanması faydalı bir uygulamadır. Bunun için daire bir masa tercih edilecekse, masa çapının en az 120 cm yapılması gerekir. Kişi sayısının artmasına bağlı olarak kare ya da dikdörtgen şekilli masalar daha rahat bir kullanım sağlar. Üç kişilik bir masa kullanımı için ayrılması gereken alan ölçüsü en az 235x235 cm dolayında olmalıdır. Toplantı masasının etrafında, rahat kullanım için mutlaka bir alan bırakılması faydalı olur. Bunun için ise 76 cm daha yer ayırmak rahat kullanım açısından iyi olacaktır. Asistanların çalışma masası derinliği 75-90 cm, uzunluğu ise 150 cm yapılmalıdır. Masanın L biçiminde tasarlanması fax, yazıcı vb. makinelerin rahat konumlandırılması için faydalıdır. Bu tarz bir masanın derinliği 45 cm, uzunluğu ise 76 cm civarında yapılabilir. Bunların yanında danışma vb. aynı işlerde kullanılması istenen yerlerin, banko şeklinde tasarlanması fikir olarak en uygun olanıdır. Tüm bu mekanlarda yapılan işlemlerin, ergonomik kurallar dikkate alınarak uygulanması, zamanlarının büyük bölümünü ofis vb. çalışma alanlarında geçiren biz insanlar için rahat ve yaratıcı çalışma imkanı sağlayacaktır.